ردیف چهارم هر گروه رنگ ، فرضا شماره ۴ از گروه اول که رنگ اصلی قرمز است، باحرکت به سمت عقربه ساعت، می‌کوشند تا اندک اندک و با درهم‌آمیختگی بیشتر با زرد از رنگ اصلی خود دور و به رنگ اصلی بعدی که زرد است نزدیک‌شود (زرد شماره ۳۶) در این چرخه رنگ هر رنگ اصلی پس از ۳ پرش ، ضمن ترکیب تدریجی با رنگ اصلی بعدی ، بالاخره جای خود را به رنگ اصلی بعدی می‌دهد، که در این مورد زرد شماره ۳۶ است. به همین ترتیب زرد با سه پرش ضمن آمیختن با آبی بالاخره جای خود را به آبی شماره ۶۸ می‌دهد و آبی نیز به نوبه خود با ۳ پرش ضمن آمیختن با قرمز ، سرانجام به همان قرمز شماره ۴ می‌رسد.
ادامه مقاله در ادامه مطلب
به این ترتیب در اولین و دومین گامی که قرمز برای نزدیکی به زرد برمیدارد، هنوز قرمز غالب است و به همین دلیل این دو رنگ را مشابه رنگ اصلی می‌گویند. همچنین دومین و سومین گامی که آبی به سمت قرمز برمیدارد، به این دلیل که کاملا به قرمز نزدیک می‌شود، بازهم مشابه قرمزگویند. پس از هر رنگی درچرخه رنگ با دو رنگ سمت راست و دو رنگ سمت چپ خود مشابه خوانده می‌شود، با این تفاوت که نخستین رنگ چسبیده به رنگ اصلی را مشابه نزدیک و دومین رنگ را مشابه دور می‌خوانیم.
به همین ترتیب است رنگهای متضاد هر رنگ که ۳ پرش لازم را برای نزدیکی به رنگ بعد انجام داد،بالاخره به رنگ اصلی بعد یعنی متضاد خود می‌رسد و از آنجا که اولین مشابه این متضاد نیز بسیار به آن نزدیک است، پس هر رنگی با ردیف چهارم و پنجم پس از خود متضاد خوانده می‌شود. در اینجا نیز ردیف چهارم متضاد نزدیک وردیف پنجم را متضاد دور می‌گوییم.
ستون مقابل هر رنگ ،که با آن رنگ همقطر قرار می‌گیرد، در چرخه رنگ مکمل آن رنگ نامیده شده است. شما می‌توانید پرشهای بین دو رنگ اصلی را که در اینجا فقط ۳ پرش است به بی‌شمار پرش بدل کنید. همچنان که می‌توانید درجات سایه‌های سیاه (shade) هر رنگ را ، که در اینجا فقط با سه پله نمایش داده شده و درجات سایه‌های روشن(tint) هر رنگ را ، که در اینجا با چهار پله آمده، به تعداد بسیار بیشتری افزایش دهید. چرخه رنگ فقط یک الگوی محدود برای بیان نمایش امکانات ایجاد تنوع در هر رنگ است، نه نهایت امکان آن .
منبع :دانشنامه رشد -محمد جواد قدوسی
