به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، روزنامه اعتماد نوشت:
در شرایطی که بزرگ‌ترین زیرساخت دریایی کشور در بندرعباس، یعنی مجتمع کشتی‌سازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو)، توان ساخت و تعمیر انواع شناورهای سبک و سنگین، از نفتکش‌های غول‌پیکر گرفته تا سکوهای دریایی را دارد، اما بخش بزرگی از ظرفیت آن بلااستفاده مانده و سفارش‌های مهم دریایی همچنان به شرکت‌های خارجی واگذار می‌شود.
پرسش اینجاست که چرا این ظرفیت عظیم ملی نادیده گرفته می‌شود و راه‌حل احیای کامل آن چیست؟
ایزوایکو؛ غول مغفول صنعت دریایی ایران
ایزوایکو در سال ۱۳۵۲ با هدف تبدیل شدن به قطب کشتی‌سازی خاورمیانه در ۳۷ کیلومتری غرب بندرعباس و در کنار آب‌های خلیج‌فارس تاسیس شد. طراحی اولیه این مجتمع بر اساس الگوهای پیشرفته اروپایی و با هدف پوشش بازار منطقه‌ای و بین‌المللی تعمیر و ساخت کشتی‌های اقیانوس‌پیما انجام گرفت. اما اکنون، پس از پنج دهه، در حالی که این مجتمع تجربه ساخت نفتکش‌های عظیم، کشتی‌های کانتینربر و سکوهای گازی پارس جنوبی را دارد، با ظرفیت خالی و پروژه‌های بر زمین‌مانده دست‌وپنجه نرم می‌کند. این مجموعه از موقعیتی استراتژیک، نیروی انسانی متخصص، تجهیزات بومی‌سازی‌شده، و تجربه صنعتی برخوردار است، اما در حالی که بسیاری از کشتی‌های مورد نیاز کشور در داخل قابل ساخت یا تعمیرند، شاهد هستیم که سفارش‌های متعدد به شرکت‌های خارجی داده می‌شود. این شکاف میان توان بالفعل و استفاده واقعی از آن، موضوعی است که زنگ خطر را برای تصمیم‌گیران به صدا درآورده است.
روایت یک عقب‌ماندگی ساختاری
سعید جعفری، سرپرست فعلی مجتمع ایزوایکو، در گفت‌وگو با «اعتماد» ضمن ابراز نگرانی از حمایت نشدن از ظرفیت‌های داخلی می‌گوید: «وقتی شرکت‌های خارجی صف طولانی برای سفارش دارند، و ما بدون پروژه مانده‌ایم، باید به جایگاه صنعت ملی‌مان شک کرد. ما تجربه ساخت نفتکش‌های ۳۲۰ هزار تنی را داریم، اما همچنان برای تعمیر و ساخت به خارج سفارش می‌دهند.»
او حضور همزمان دو نفتکش ۱۲۰ هزار تنی درحال تعمیر در ایزوایکو را نشانه‌ای از توان بالای عملیاتی این مجموعه می‌داند و معتقد است در صورت تخصیص پروژه‌های داخلی، ایزوایکو می‌تواند به خودکفایی کامل در حوزه صنایع دریایی کمک کند.
بازاری که از دست می‌رود
با وجود تحریم‌های سنگین، ایزوایکو توانسته برخی پروژه‌های ملی را بدون اتکا به منابع و فناوری خارجی پیش ببرد. از ساخت سکوهای نفتی در میدان‌های گازی پارس جنوبی تا تعمیر ریگ‌های حفاری دریایی، این مجتمع تجربه ارزشمندی دارد که اکنون در حال بلااستفاده ماندن است. اما در عمل، سفارش‌ها به کشورهایی چون چین، هند، کره‌جنوبی و حتی امارات می‌رود.
دلایل؟ پایین بودن اعتماد مدیران به توان داخلی، پیچیدگی بروکراسی دولتی، عدم تخصیص بودجه پایدار برای نوسازی شناورهای ملی و نبود الزام قانونی برای استفاده از ظرفیت داخلی. در واقع، دولت و نهادهای عمومی با سفارش‌های کلان خود می‌توانند نجات‌بخش صنعت کشتی‌سازی داخلی باشند. اما در غیاب این حمایت، ایزوایکو و مجموعه‌های مشابه تنها نظاره‌گر رونق صنایع دریایی کشورهای دیگرند.
۲۷۳۰۲
بدون دیدگاه